Duch benedyktyński

fragmenty biografii o. Karola van Oost O.S.B autorstwa Pawła Sczanieckiego O.S.B 

Zanim oddam szanownemu czytelnikowi dokładne cytaty wspomnianej wyżej książki Wydawnictwa Tyniec, opatrzoną imprimatur Superiorum permissu z dnia 15.03.2018 obecnego opata tynieckiego zgromadzenia, o. Szymona Hiżyckiego O.S.B, nakreślę kilka słów od siebie.

Jest coś nieuchwytnego, na pierwszy rzut oka, w duchowości benedyktyńskiej. Styl życia mnichów ma tu kluczowe znaczenie. Tradycyjne powołanie monastyczne, reguła Mistrza i odwaga do życia w świecie współczesnym – to być może główne wyznaczniki tej wielkiej zbiorowości. Jednak tak naprawdę to dopiero początek tajemnicy sukcesu benedyktyńskich wspólnot. Niezwykle ważna jest tu edukacja, wysoka kultura osobista i pożyteczna lektura, jaka od setek lat formuje zgromadzenia świętego Benedykta.

Poznając, krok po kroku, ten wyjątkowy styl życia i ducha benedyktyńskiego, doceniam uważne, dojrzałe wychowanie do prawdziwie żywego chrześcijaństwa, zdolnego przeciwstawić się tandecie i zafałszowaniu prawdy, z czym mamy do czynienia na każdym kroku. Wobec tego polecam Państwu lekturę w benedyktyńskim stylu. Są to fragmenty biografii o. Karola van Oost O.S.B autorstwa Pawła Sczanieckiego O.S.B. Niech będą zachętą i kompasem naszego człowieczeństwa i czym go należy nakarmić. 

„Duch benedyktyński rezydował w obyczajach domu, które miały moc obowiązującą. W ślubach benedyktyńskich akcent spadał na to, co łacina nazywa conversatio, trudne do przetłumaczenia jednym słowem ujęcie całego naszego życia naraz. W parze z tym szedł osobliwy drugi ślub stałości, który wówczas interpretowano jako stałość miejsca. Należało pokochać własny klasztor i wszystko, co go dotyczy. 

Myśmy ojca Karola widywali piszącego pamiętniki. Mieszkał ówcześnie w celi na końcu korytarza. Pukającym odpowiadał: Ave – wchodziliśmy, gdy jeszcze kończył myśl, oczyma łowił odpowiednie słowa na przeciwległej ścianie. Nas nie widział. 

Urok o. Karola, któregośmy znali w ciągu pięćdziesięciu lat – ostatnich w jego życiu… Była to taka znajomość, jaka tylko w opactwie zaistnieć może. Nie darmo święty Benedykt o przełożonym pisał swym uczniom i mnichom: “Niech go kochają miłością szczerą i pokorną” (RB 62)

Umiał wychowywać uczucie niezbędne w pracy nad charakterem. Pedagogia była jego życiowym powołaniem. 

O. Karol nie był intelektualistą.  Psycholog określiłby jego wewnętrzną tajemnicę. 

Biskup (w Belgii) wzbronił jakiejkolwiek poufałości z chłopcami ze względu na dobre imię kleru. Zatem imię zostało uratowane – to prawda – kosztem urazów. Ojciec Karol w swoich latach dziecinnych oczekiwał od ojca, że ten okaże mu serce – daremnie. Tego samego oczekiwał od duchownych pedagogów i znowu zawiedli. 

Organizacja benedyktynów odbiega od innych zakonów. Istotnie, święty Benedykt ani słowem nie wspomniał o powiązaniach między klasztorami. 

Ojciec Piotr (Rostworowski O.S.B) pisał do ojca Karola: “Zamiera najwyraźniej instytucja opata(…) Niestety, dzisiaj praktyczność dominuje nad głębszym sensem życia.(…) Niepokój i zamieszanie wywołane przez częste wybory, każą sprawę przemyśleć.

Ojciec Jacek odrysował opata z gasidłem do świec w ręku, zamiast pastorału. Miał on bowiem absolutne prawo gaszenia złych inicjatyw, i ten-tamten osobiście czuł się dotknięty. 

Interesują nas same śluby. Benedyktyni zachowali sformułowania, wspólnie z kartuzami, kamedułami, cystersami, lecz odmienne w porównaniu z nowszymi zakonami: posłuszeństwo-stałość-odmiana. 

W opactwie ordo-ład uporządkowanego życia z konieczności wiedzie do porządnego myślenia- wszystko staje się teologią w najlepszym znaczeniu, zwróconą ku chwale Bożej.